ستارگان یونان کوچک | 4

به مناسبت ششمین سالگرد غروب جانسوز  « شفق »

حجّة الاسلام و المسلمين حاج شيخ محمّد حسين بهجتي اردكاني متخلّص به ((شفق)) فرزند استاد تقي از عالمان دينی و شاعران برجسته اردكان در سدۀ 14 هـ . ش بوده است.
در خرداد 1314 هـ ش در اردكان به دنيا آمد. پدر و مادرش افرادي متديّن بودند و به دليل محيط ضدّ مذهبي مدارس جديد با حضور وي به اين مدارس مخالفت كردند و در 7 سالگي او را به مكتب فرستادند. محمّد حسين به علّت برخورداري از هوش سرشار و استعداد بالا، در طول يك سال و نيم، دروس پنج سالۀ دبستان را آموخت. پس از چند سال كار نزد پدر در 12 سالگي با راهنمايي يكي از روحانيون شهر، وارد حوزة علميّۀ اردكان شد و در خدمت حضرات آيات سيّد روح الله خاتمي و ملاّ محمّد حائري اردکانی به فراگيري مقدّمات پرداخت. سپس در 16 سالگي به يزد رفت و تحصيلات خود را در مدرسة مصلّي نزد حضرات آيات شيخ احمد علوي و سيّد علي محمّد كازروني ادامه داد.
بهجتي آنگاه به قم رفت و در مدارس خان، فيضيّه و حجّتيه سكني گزيد. سطوح متوسّط را و عالي را در محضر استاداني چون: امام موسي صدر، زنجاني، علي مشكيني، محمّد فكور يزدي، شيخ عبد الجواد اصفهاني، شيخ مرتضي، حائري و سلطاني طباطبایي به پايان رساند. تفسير را از: علاّمه طباطبائي و منتظري آموخت. خارج و فقه و اصول را از : بروجردي ، مرتضي حائري ، امام خميني، سيّد محمّد محقّق داماد و شهيد دكتر بهشتي، مباحث اخلاقي را از: حاج حسين فاطمي قمي و حاج شيخ عبّاس تهراني
 او تاريخ ،حديث و زبان انگليسي را از برخي ديگر استادان آموخت.
وي با آقايان هاشمي رفسنجاني، مسعودي خميني، غلامحسين حقّاني، يوسف صانعي، آیت الله خامنه اي هم درس و هم مباحثه بود.
حجّة الاسلام بهجتي از كودكي داراي قريحۀ شعري نيكو بود وي در زمينة سرايش انواع شعر به ويژه غزل تبحّري بسزا داشت. وي در اشعارش تخلّص ((شفق)) مي كرد. كتابهاي بهار آزادي؛ سرود سحر؛ بارش نور و باده هاي ازلي از آثار اوست.

ستارگان یونان کوچک | 3

به مناسبت یکصد و نودمین سال ولادت حضرت آيت الله حاج سيّد اسماعيل حسينی اردكانی (ره)

آيت الله حاج سید اسماعيل حسينی اردكانی، فرزند سيّد محمّد بن ميرزا جعفر از عالمان دينی اردکان در اواخر سدۀ 13 و اوايل سدۀ 14 هجری قمری بوده است. در سال 1244 هجری قمری در اردكان متولّد شد. مقدّمات علوم دينی را در زادگاه خود فرا گرفت. آنگاه به منظور ادامۀ تحصيل رهسپار حوزۀ علميّۀ اصفهان گرديد و مدارج عالی علمی را در محضر بزرگانی چون حاج ملّا محمّد جعفر آبادهی و آخوند ملاّ حسينقلی تويسركانی طی كرد و به دريافت اجازۀ اجتهاد نائل گرديد.
پس از آن به اردكان بازگشت و به تدريس علوم دينی، حل و فصل امور شرعی و اقامۀ جماعت در آنجا اشتغال ورزيد. وی همچنين با پيروان فرقه های شيخيّه و بابيّه به مبارزه پرداخت و در كتاب (الابطال) خود تأليف 1302 هجری قمری، به ردّ اين فرقه ها مبادرت ورزيد. آيت الله فشاركی در تقريظی كه بر كتاب مذكور نگاشته است از آیت الله حاج سید اسماعیل حسینی اردكانی به بزرگی و نيكی ياد كرده و او را يگانۀ دوران، پناه اهل ايمان، جامع علوم عقلی و نقلی، صاحب مالكۀ اجتهاد، خورشيد فلك فقاهت و روايت، زينت علمای شيعه و عالم ربّانی خوانده است.
از ديگر تأليفات این بزرگ مرد تاریخ اردکان و ایران می توان به مجالس الواعظين - چاپ در 1320 هجری قمری - و ذخيرةالمعاد، دربارۀ مصيبت های حضرت سيّد الشّهداء و اهل بيت آن حضرت - چاپ در 1320 هجری قمری اشاره كرد.

آيت الله حسينی اردكانی دانشمندی بزرگ، مرجعی برجسته، پرهيزگار، قناعت پيشه، زاهد و عاشق اهل بيت بود و سرانجام در 63 سالگی در سال 1317 هجری قمری در كربلا وفات يافت و در صحن حضرت امام حسين (ع) به خاك سپرده شد. فرزند وی آيت الله سيّد محمد رضا خاتمی - پدر آيت الله سيّد روح الله خاتمی (ره) -  نيز از عالمان دينی و ستارگان آسمان یونان کوچک به شمار می رود. گلشن سرای مرقدشان پر ز نور باد...

---

منابع: نقباء البشر 1: 164؛ الذّريعه، 1: 66؛ همان، 10 : 19 ، 188 ؛ همان ، 19: 374 ؛ اعيان الشّيعه، 3: 403 ؛ دائر المعارف تشيّع ، 2 : 67- 68 ؛ تاريخ اردكان ، 1: 304 ؛ النّجوم المسرّد: 32 ؛ آينۀ دانشوران: 25- 26 ؛ تنديس دينداری و فرزانگی: 64-65 ؛ مفاخر يزد ، 1: 217
به همت گروه تحقیق و پژوهش انجمن چارسوق کویر |

ستارگان یونان کوچک | 2

به مناسبت یکصد و دهمین زاد روز ولادت حضرت آيت الله حاج شيخ محمّد فكور ^(ره)

آیت الله حاج شیخ محمد فکور درسال 1324 هـ. ق. در احمدآباد «اردكان» زاده شد. پدرش آقا حسین که بقال بود او را «محمد» نام نهاد. قبل از 6 سالگی برای فراگيری قرآن به مكتب رفت. در آن دوران به علّت كافی نبودن درآمد پدرش، شروع به شاگردی كرد و هم‌زمان خواندن و نوشتن را آموخت. ایشان ابتدا وارد مدرسه علمیه اردکان شد و پس از طی دروس مقدماتی، به مدرسه عبدالرّحيم خان رفت و در آنجا به ادامه تحصيل پرداخت. در حدود 20 سالگی به قم عزيمت كرد و در مدرسه فيضيّه سكنی گزيد. سطوح را نزد استادانی چون ميرزای همدانی آموخت.
سپس دروس عالی فقه و اصول را نزد بزرگانی چون حضرات آيات عظام: حاج شيخ عبدالكريم حائری يزدی، سيّد محمدحجّت كوه كمره‌ای، سيّد محمّد تقی خوانساری، سيّد صدرالدّين صدر، امام خمينی^(ره)، محمّد علی قمی، سيّد شهاب‌الدّين مرعشی و سيّد محمّدرضا گلپايگانی فرا گرفت و به درجه اجتهاد نائل آمد. هم‌چنين به مدت 18 سال از حوزه درس آيت‌الله العظمی بروجردی بهره برد. عرفان را نيز در محضر آيت‌الله شاه‌آبادی آموخت. او در دوران تحصيل با شهيد آيت‌الله صدوقی مباحثه داشت.
آيت‌الله فكور آن‌گاه در شمار استادان بلندمرتبه حوزه در آمد و در صحن بزرگ حضرت معصومه^(س)  در کنار مرقد شیخ فضل‌الله نوری به تدريس خارج فقه و اصول و فلسفه و ساير علوم اسلامی پرداخت. وی به‌خاطر تفكر زياد در فهم و استنباط مسائل از سوي آيت‌الله حائری یزدی، ملقّب به «فكور» گرديد.
شاگردان بسیار برجسته‌ای چون حضرات آیات: سید مصطفی خمینی، سید عباس خاتم یزدی، محمد حسن احمدی فقیه، حسین راستی کاشانی، غلامرضا رضوانی خمینی، حاج سیدجعفر کریمی و میرزا حسن ابوترابی موفق به کسب علم از این استاد برجسته و دانشمند عالی مقام گردیدند.
جزوات متفرقه از تقریرات درس آیت‌الله حائری و آیت‌الله حجت از وی به یادگار مانده است.
آیت‌الله فکور علاقه زیادی به امام خمینی داشت و بین ایشان انس و الفتی خاص وجود داشت. این بزرگوار آیه‌ای از آیات خداوند در تواضع، حسن خلق، سخاوت و معاشرت نیکو بود. هرکس او را دیده یا اوصافش را شنیده، زبان به مدح و ثنایش گشوده است. آیت‌الله فکور بسیار صریح‌اللهجه و شیرین سخن بود و تواضعی مخصوص به خود داشت. زهد، پرهیزگاری و ساده‌زیستی او شهره و زبانزد عام و خاص بود و در مصرف وجوهات شرعی بسیار احتیاط می‌کرد.
از دیگر خصوصیات و سجایای اخلاقی او می‌توان علاقه و عشق وافر به زیارت امام حسین (ع) اشاره کرد. ایشان دل‌بسته دنیا نبود. گویند در احمدآباد اردکان زمین کوچکی به ارث برد ولی هنگامی که شنید بعضی از زنان بی‌بضاعت برهنه وارد حمام می‌شوند، آن را نیز فروخت و تعدادی لنگ حمام برای این جهت خرید. در همه منابع وی را فاقد فرزند دانسته‌اند.
آيت‌الله محمّد فكور سرانجام در روز جمعه هشتم ذيقعده سال 1394 هـ. ق. وفات يافت. آيت‌الله العظمی گلپايگانی بر پيكر وی نماز گزارد و بعد از تشييع كم‌نظير در جوار قبر جناب زکریا بن آدم اشعری قمی و جناب علامه میرزا ابوالقاسم قمی (صاحب قوانین الاصول) در سمت شرقی مقبره شيخان قم به خاک سپرده شد. به همين مناسبت در حوزه علميّه قم و اردكان به مدت سه روز درس‌ها تعطيل شد.
روحش شاد و یادش گرامی.

---

منبع: مفاخر يزد :1 ، 527- 528 |
به همت گروه تحقیق و پژوهش انجمن چارسوق کویر |

ستارگان یونان کوچک | 1

به مناسبت 13 مهرماه، نوزدهمین سالگرد ارتحال دکتر سید محمود طباطبایی اردکانی

دکتر سید محمود طباطبایی اردکانی در هفدهم دی‌ماه سال 1315 در خانواده‌ای روحانی در اردکان متولد شد. پدرش حاج سید حسین طباطبایی واعظ معروف به «آقای جلال» که نسب او به سادات طباطبایی می‌رسید.

همزمان با سالروز درگذشت مرحوم دکتر طباطبایی به همت خانواده آن مرحوم

وب سایت بنیاد دکتر سید محمود طباطبایی اردکانی

نیز راه اندازی گردید که در بردارنده مطالب و تصاویری از ایشان است.

ادامه نوشته

ستارگان یونان کوچک!

هر کسی که کوچکترین شناختی از اردکان و اردکانی داشته باشد، حتماً بارها این جمله را یا شنیده و یا خواننده است و لازم به یادآوری و تکرار نیست. امّا حقیقتاً یادآوری و تکرار مجدد آن نه از ارزش مطلب می کاهد و نه دل زدگی می آورد. نا گفته نماند، تکرار مکرّر این جمله در اثنای حس غروری که ایجاد میکند بار مسئولیتی هم دارد.
« و این قصبیه ی شریفه از قدیم الایام محل توطن علماء و فضلاء و حکماء و منجمین و دانشمندان بوده و هست و در میان اصحاب هوش به « یونان کوچک » اشتهار دارد و در حال تحریر این صفحه آن مکان مشحون است به وجود علماء و فضلاء و منجمان و حکما و صلحا و... » جامع مفیدی [1080 الی 1085]  هجری قمری.
حتی اگر ادامه دادن راه همان کسانی که باعث شدند این افتخار برای ما و اردکان بزرگ تا ابد باقی بماند سخت است، شناخت و شناساندن آنها حداقل کاریست که باید انجام دهیم. البته شناخت اینان و یاد کردنشان می تواند هم تا حدی نوعی پاسداشت مقام شامخ ایشان باشد و هم شاید باعث تحرک و تفکر در بین جوانان امروزی تا بدانند میراث دار چه کسانی هستند!
و صد البته که با الهام و تاسی از نوع زندگی آنها میشود رهرو راهشان بود تا سلسله ی افتخار آفرینی فرزندان پاک این دیار مقطوع نگردد. همان هایی که مستوفی بافقی در کتاب خود آنها را سندی بر « یونان کوچک » بودن اردکان می داند الحق، که ستارگان پر فروغ آسمان کویرند.
بنا داریم اگر خدا و همّت اندکمان یاری کند هر از چند گاهی در این درگاه مجازی به معرفی یکی از بزرگان این شهر بپردازیم.
« ستارگان یونان کوچک » نام بخش جدیدی در این وبلاگ است که در آن به کوتاه سخن شرحی از زندگینامه، آثار علمی و عملی، افتخارات و در کل، معرفی اجمالی مشاهیر اردکان پرداخته خواهد شد.
فقط ذکر چند نکته :
اول اینکه زندگینامه ی اکثر این مشاهیر توسط کارگروه تحقیق و پژوهش انجمن چارسوق کویر (زیر نظر محسن فتوحی) از منابع معتبر و موثق جمع آوری شده است، همان زمان که این انجمن مشغول نوسازی و بروز رسانی موزه مفاخر اردکان بود.
دوم، منظور از مشاهیر و برزگان، تمام کسانی است که به نحوی از انحاء باعث افتخار برای این دیار هستند. عالم دینی، مجتهد، شاعر، هنرمند، رجل سیاسی، شهداء و ... همه و همه در این زمره قرار دارند.
سوم اینکه در قید حیات بودن یا نبودن فرد در این بخش شرط نیست و توالی تاریخی یا زمانی مشخصی در کار نیست و به فراخور، در هر بخش یک نفر معرفی خواهد شد.
چهارم، ممکن است معرفی بعضی از افراد و بیان زندگینامه ی آنها در این بخش به مزاق بعضی ها خوش نیاید. مخصوصاً معرفی مشاهیری که در قید حیات هستند! از همین جا اعلام می کنم چون سیاسی کاری در قاموس انجمن چارسوق کویر جایی نداشته و ندارد، به آن دسته از دوستانی که عادت کرده اند همه را با عینک سیاسی ببینند، توصیه می کنم برای حفظ سلامتی خودشان هم که شده بیشتر بر اعصابشان مسلط باشند!
و در آخر از همه ی دوستانی و محققانی که می توانند در این راه به ما کمک کنند خاضعانه می خواهم دست یاری ما را در این راه رد نکنند. دوستان می توانند مطالب خود را به آدرس پست الکترونیک انجمن فرستاده تا با ذکر نام خودشان در این پنجره قرار داده شود.

محمد پورروستائی اردکانی |